Günümüzde tarım dahil üretimin her alanı suyla yaşam buluyor. Her gün tükettiğimiz gıdaların üretimi için ciddi oranda suya ihtiyaç var. Örneğin, 1 kg. buğday üretmek için 1 ton, 1 kg. peynir için 5.7 ton, 1 kg. et için 16.5 ton su gerekiyor. Modern sulamanın (yağmurlama yöntemi ile tepeden damla sulama) Türkiye’nin geleceğinde önemli rol oynayacağını söylemek yanlış olmaz. Anadolu, dünyanın en eski tarım kültürüne sahip bölgelerinden, ancak biz su fakiri olma yolunda hızla ilerliyoruz. Yağışların %80’i kasım ile nisan ayları arasında yani ana üretim mevsimi dışında. Aslen üretim sezonunda suya ihtiyaç var, bu dönemde suyun bilinçli kullanılması gerek. Tam da bu sebeple modern sulama şart.
Türkiye’de toplam 4 milyon çiftçi ve 22 milyon tarımla geçinen nüfus var. Böyle büyük bir nüfusu ilgilendiren bir sektörde istediğimiz seviyelere bir türlü gelemiyoruz. Bugün Türkiye’de üretebileceğimiz pek çok ürünü ithal ederek başka ülkelerin çiftçisini kalkındırıyoruz. Hangi ürünü en kaliteli şekilde ve ekonomik olarak üretebilirim? Toplam gıda ihtiyacımız nedir? Üretim fazlasını nasıl ihraç ederim? gibi sorulara cevap aramalıyız. Türk çiftçisini kalkındırmak, zenginleştirmek zamanı çoktan gelmiştir.
Yıllık 40 milyar m³ içilebilir ve kullanılabilir su rezervimiz var. Bu suyun %75’ini tarımda kullanıyoruz. Çiftçimiz çoğunlukla salma sulama yaptığından, bu miktarın ancak %30’unu verimli olarak kullanabiliyoruz, %70’i ise erozyona, çevre kirliliğine ve GAP bölgesindeki gibi toprağın tuzlanmasına sebep oluyor. Halbuki bitki, modern sulama ile verilen suyun tamamını kullanabilir. Türkiye’de 25 milyon hektar tarım arazisi var. Mevcut su rezervimiz ve salma sulama ile bu arazilerin sadece %20’sini sulayabiliyoruz. Su kıtlığından her yıl 5-6 milyon hektar alan nadasa bırakılıyor. Bu, tarımın her yıl %20 oranında kayıp yaşaması, su, enerji ve gübrenin israf edilmesi demek oluyor.
Modern sulamanın önemini anlatmak için verilere dayalı küçük bir projeksiyon yapalım. Şu anda sulanabilen 5,3 milyon hektar alan yerine, modern sulama ile 12 milyon hektar arazi sulanabilir. Hem de aynı miktar su kullanılarak. Bu da tarımda yaklaşık 65-70 milyar TL ek kaynak gelir demektir. Böylece 75 milyon Türk vatandaşı daha ekonomik beslenebilir. Ucuzlayan mutfak gideri sayesinde sofradaki menü çeşidi artar. Bu da gelişim çağındaki çocukların daha çeşitli ve nitelikli besinlerle büyümesi demektir. Ayrıca sanayiye daha fazla ucuz girdi sağlanır. Sanayici azalan maliyetlerinden artan para ile daha fazla işçi istihdamı veya makine parkuruna finansman ayırabilir. İşsizlik oranı azalır. Yem fiyatları ucuzlayacağı için et ve süt üretimi artar. Dışa bağımlılık ortadan kalkacağı için ithalat oranı düşer, cari açık azalır. Çiftçi nefes alacağı için köyden kente göç oranı düşer. Kentlerde azalan göç nüfusu ile suç oranı da belli oranda azalır. Toplumsal huzur ve refah artar.
Modern sulamanın hem ülke ekonomisi hemde çiftçimiz adına faydalı olacağı kesin. Daha fazla tarım arazimiz yüksek verimlilikle sulanabilecek. Doğru gübre kullanımı ile çevre daha az kirlenecek. GAP’ta topraklar tuzlanmayacak. Ülkemize 65-70 milyar TL ek gelir sağlanacak ve cari açığımıza çözüm bulunacak. İşte Türkiye’nin çılgın projesi bu olmalıdır!
Bugün devlet, modern sulama sistemine geçmek isteyen çiftçinin toplam maliyetinin %50’sini karşılıksız olarak karşılıyor ancak bunun yetmediği, teşvik sisteminin yeterli olmadığı, henüz yüksek bilinç seviyesine ulaşmamış olan çiftçimizin geleneksel usüllerle üretime devam ettiği gerçeği var. Öncelikle salma sulama kesinlikle yasaklanmalı, sulama birlikleri İçişleri Bakanlığı yerine Tarım Bakanlığı’na bağlanmalı, tarımsal sulama tek elde toplanmalıdır. Ziraat Bankası yılda 1 milyon hektar alanı modern sistemlerle sulamayı kendine hedef belirlemeli ve çiftçimize sulama için verilen desteklerin finansman sorumluluğunu üstlenmelidir.
Ülke ekonomimizde tarımın çok önemli bir yer tuttuğunu biliyoruz. Kalkınma hedeflerimizi yakalayabilmemiz için tarımda modern sulama uygulamalarını bir an önce hayata geçirmeli ve geleceğimizi sağlam temeller üzerine inşa etmeliyiz. Yoksa bir bakmışız suyu bile ithal ediyoruz!
Gündem ve Tarih 