Türkiye’de birçok sorunun kaynağı devletin yönetim sisteminden kaynaklanmaktadır. Bunun da ana sebebi 800 milyar dolarlık milli gelire ve 77 milyon nüfusa ulaşmış bir yapının idari anlamda hala Ankara’daki birkaç bürokrat tarafında yönetilmesidir. Yani sorun günümüzde ülkeye faydadan çok zarar veren hantallaşmış merkezden yönetim sistemidir.
Merkezden yönetim ile Yerinden yönetim arasında 2 temel fark vardır. İdari hizmetlerin nereden yürütüleceği ve kaynakların nerede toplanacağı…
Merkezden yönetim sisteminde tüm idari hizmetler merkezde toplanır. Yani 77 milyona sunulacak tüm hizmetler Ankara’daki birkaç bürokratın yetkisindedir.
Bu uygulama demokratik ilkelere uygun değildir çünkü halk kendini doğrudan doğruya ilgilendiren işlerden uzak kalır ve yönetime katılmamış olur. Bu uygulama merkezden bölgeye, bölgeden şehre, şehirden kasabaya doğru kademe kademe sürdürülen iletişim ve karar mekanizmasının hantallığı yüzünde bürokrasiye ve kırtasiyeciliğe yol açar. Bu uygulama hizmetlerin yöresel gereksinimlere göre yürütülmesini zorlaştırır hatta zamanla imkansız hale getirir.
Merkezden yönetim sisteminde tüm kaynaklar merkezde toplanmıştır. Yani 750 milyar dolar büyüklüğündeki milli gelirin idari hizmetlerde nerede ve nasıl kullanılacağına merkezdekiler karar verir.
Yerinden yönetim sistemi temel olarak tüm idari hizmetlerin ve tüm kaynakların merkezde değil bölgelerde toplanarak farklı bölgelerin kaynaklarına, sorunlarına ve ihtiyaçlarına göre kullanılmasıdır.
Yerinden yönetim sisteminde 2 farklı versiyon vardır. İlki hem idari hizmetlerin hem de kaynakların bölgelerde toplandığı versiyon, ikincisi ise sadece idari hizmetlerin bölgelerde toplandığı, kaynakların ise merkezden yönetildiği versiyon…
Tüm bölgeleri eşit veya birbirine yakın derecede gelişmiş ülkelerde hem idari hizmetlerin hem de kaynakların bölgelerde toplanması idealdir. Ancak Türkiye gibi birbirinden farklı bölgeleri arasında hem ekonomik olarak hem de sosyokültürel olarak derin farklar olan ülkelerde sadece idari hizmetlerin bölgelerde toplanması, kaynakların ise bölgeler arasındaki farklar azalana kadar merkezde toplanmasına devam edilmesi en ideal formül gibi gözüküyor.
Türkiye artık kendi yapısına uygun ve daha katılımcı bir yönetim sistemine geçmeli, devlet 77 milyonun tamamı ile kucaklaşmalı, her bölgenin farklı ihtiyaçlarına yönelik çözümler bulunmalı ve bu güzel ülke hak ettiği yaşam biçimine kavuşmalıdır.
Gündem ve Tarih 